[W Indiach] mogliśmy poświęcić się zachowaniu religii, kultury i tożsamości.. (...) Nieustannie dziękuję za to narodowi i rządowi Indii.
XIV Dalajlama w przemówieniu "Thank You India" wygłoszonym z okazji 50.tej rocznicy przebywania na wychodźstwie – w roku 2009.
Tibetan Institute of Performing Arts (TIPA) – to tybetańska uczelnia artystyczna, która powstała przede wszystkim po to, aby kultywować operę tybetańską Lhamo i inne tybetańskie sztuki widowiskowe. Uczelnia ta, nazywana powszechnie „TIPA”[czyt. Tipa], została założona przez XIV Dalajlamę już w roku 1959. Była to pierwsza instytucja tybetańska założona na wychodźstwie w Indiach.
TIPA powstała w sierpniu roku 1959 w Klimpongu w północnowschodnich Indiach - z inicjatywy kilku Tybetańczyków, oddanych sprawie przechowania sztuki operowej i pod kierunkiem XIV Dalajlamy. Początkowo działała pod inną nazwą: Tybetański Zespół Dramatyczny [Tibetan Drama Party].
Posłuchaj nagrania śpiewów artystów TIPA
Jednym z zadań tej instytucji jest kształcenie artystów. Przez ponad 50 lat jej istnienia wykształciła około 480 muzyków, aktorów, śpiewaków, w tym wielu profesjonalnych artystów scenicznych oraz około 110 nauczycieli tradycji artystycznych Tybetu. Nauczyciele ci pracują w niemal 80 szkołach tybetańskich położonych nie tylko na terenie Indii, ale także w Nepalu i Butanie.
Popularyzowanie opery tybetańskiej Lhamo to najważniejsze zadanie tej uczelni. Zajmuje się ona ponadto promowaniem tradycyjnych tańców, pieśni i muzyki, zarówno form klasycznych, jak i ludowych . W tym celu przy TIPA działa zespół artystyczny złożony z około 50 artystów – nauczycieli i wychowanków tej instytucji. Zespół ten pokazuje przedstawienia operowe, a także inne programy artystyczne popularyzujące tybetańskie sztuki widowiskowe – w Indiach i za granicą.
Od połowy lat siedemdziesiątych XX wieku artyści z TIPA’y występowali w 32 krajach, gdzie pokazali kilkaset przedstawień. W repertuarze, poza spektaklami operowymi, znalazły się tańce ludowe prezentowane w wielu regionalnych stylach tybetańskich, muzyka klasyczna, jak również widowiska sakralne: śpiewy – melorecytacje – mnichów, tańce duchowe (spiritual dances), muzyka rytualna.
Chciałoby się zapytać – czy o zespole artystycznym TIPA można by powiedzieć, że to odpowiednik polskiego zespołu Mazowsze? Raczej nie – bowiem zakres pokazywanych tradycji scenicznych i muzycznych w przypadku TIPA jest znacznie większy – i nie ogranicza się do folkloru. Artyści TIPA’y próbują swych sił także wystawiając sztuki współczesne w konwencjach nowoczesnego teatru. Wielu z nich występuje także w produkcjach filmowych realizowanych przez młodych twórców tybetańskich.
Co roku w lutym lub marcu TIPA organizuje, trwający około 8 – 10 dni, Festiwal Operowy Shoton. W jego ramach przez kolejne dni występują zespoły operowe pochodzące z różnych rejonów Indii i Nepalu. Zespół artystyczny TIPA’y daje zwykle dwa przedstawienia – rozpoczynające i kończące ten festiwal. Każde przedstawienie operowe trwa około sześciu godzin.
Na otwarciu Shotonu i pierwszym przedstawieniu operowym rozpoczynającym festiwal obecny jest zazwyczaj Dalajlama. Roznoszony jest wtedy wśród publiczności jogurt – w nawiązaniu do tradycji i nazwy festiwalu – shoton oznacza bowiem „festiwal jogurtu”. Festiwal Operowy Shoton cieszy się dużą popularnością i budzi zainteresowanie zarówno wśród Tybetańczyków i turystów, jak i specjalistów związanych ze sztukami performatywnymi.
Od 1994 roku w TIPA działa współczesny band muzyczny „AakaMa”. Członkowie tego zespołu komponują współczesną muzykę. W ten sposób dzięki działalności TIPA tradycja muzyczna pozostaje żywą, a TIPA nie jest skansenem muzycznym, ale ośrodkiem żywej twórczości artystycznej.
Podobnie jest z operowymi librettami. Powstają nowe opery. Ostatnio TIPA pokazała operę Lhamo według tekstu napisanego współcześnie przez XVII Karmapę. Tematem opery jest życie wielkiego buddyjskiego mistrza duchowego Milarepy.
Warto wspomnieć o dwóch placówkach działających w ramach TIPA: dziale dokumentacji i archiwizacji oraz dziale rzemiosła. W pracowni powstają instrumenty muzyczne, kostiumy, scenografia, a także okładki do płyt dvd itp. W dziale dokumentacji i archiwizacji przechowywane są zdjęcia, nagrania audio i filmowe. Pracownicy tego działu prowadzą dokumentacje filmową m. in. festiwalu Shoton i innych przedstawień w wykonaniu zespołu TIPA’y. Przygotowują także publikacje oraz zapraszają ekspertów, takich jak muzykolodzy, do prowadzenia warsztatów.
Patrząc na wypielęgnowane i piękne młode Tybetanki, śpiewające arie oraz chóralne pieśni albo tańczące ludowe tańce, chciałoby się powiedzieć, że jest to niezwykła wizytówka wychodźczej społeczności, a także dowód udanych prób przechowania tradycji i kultury tybetańskiej na wychodźstwie. Jednocześnie jednak trzeba pamiętać, że za tą wspaniałą wizytówką kryją się trudy wychodźczego życia, tęsknota za ojczyzną, której wielu młodych artystów nigdy nie widziało, a także pamięć o represjach i szykanach, którym poddawani są mieszkający w Tybecie rodacy.
TIPA powstała w sierpniu roku 1959 w Klimpongu w północnowschodnich Indiach - z inicjatywy kilku Tybetańczyków, oddanych sprawie przechowania sztuki operowej i pod kierunkiem XIV Dalajlamy. Początkowo działała pod inną nazwą: Tybetański Zespół Dramatyczny [Tibetan Drama Party].
Posłuchaj nagrania śpiewów artystów TIPA
Jednym z zadań tej instytucji jest kształcenie artystów. Przez ponad 50 lat jej istnienia wykształciła około 480 muzyków, aktorów, śpiewaków, w tym wielu profesjonalnych artystów scenicznych oraz około 110 nauczycieli tradycji artystycznych Tybetu. Nauczyciele ci pracują w niemal 80 szkołach tybetańskich położonych nie tylko na terenie Indii, ale także w Nepalu i Butanie.
Popularyzowanie opery tybetańskiej Lhamo to najważniejsze zadanie tej uczelni. Zajmuje się ona ponadto promowaniem tradycyjnych tańców, pieśni i muzyki, zarówno form klasycznych, jak i ludowych . W tym celu przy TIPA działa zespół artystyczny złożony z około 50 artystów – nauczycieli i wychowanków tej instytucji. Zespół ten pokazuje przedstawienia operowe, a także inne programy artystyczne popularyzujące tybetańskie sztuki widowiskowe – w Indiach i za granicą.
Od połowy lat siedemdziesiątych XX wieku artyści z TIPA’y występowali w 32 krajach, gdzie pokazali kilkaset przedstawień. W repertuarze, poza spektaklami operowymi, znalazły się tańce ludowe prezentowane w wielu regionalnych stylach tybetańskich, muzyka klasyczna, jak również widowiska sakralne: śpiewy – melorecytacje – mnichów, tańce duchowe (spiritual dances), muzyka rytualna.
Chciałoby się zapytać – czy o zespole artystycznym TIPA można by powiedzieć, że to odpowiednik polskiego zespołu Mazowsze? Raczej nie – bowiem zakres pokazywanych tradycji scenicznych i muzycznych w przypadku TIPA jest znacznie większy – i nie ogranicza się do folkloru. Artyści TIPA’y próbują swych sił także wystawiając sztuki współczesne w konwencjach nowoczesnego teatru. Wielu z nich występuje także w produkcjach filmowych realizowanych przez młodych twórców tybetańskich.
Co roku w lutym lub marcu TIPA organizuje, trwający około 8 – 10 dni, Festiwal Operowy Shoton. W jego ramach przez kolejne dni występują zespoły operowe pochodzące z różnych rejonów Indii i Nepalu. Zespół artystyczny TIPA’y daje zwykle dwa przedstawienia – rozpoczynające i kończące ten festiwal. Każde przedstawienie operowe trwa około sześciu godzin.
Na otwarciu Shotonu i pierwszym przedstawieniu operowym rozpoczynającym festiwal obecny jest zazwyczaj Dalajlama. Roznoszony jest wtedy wśród publiczności jogurt – w nawiązaniu do tradycji i nazwy festiwalu – shoton oznacza bowiem „festiwal jogurtu”. Festiwal Operowy Shoton cieszy się dużą popularnością i budzi zainteresowanie zarówno wśród Tybetańczyków i turystów, jak i specjalistów związanych ze sztukami performatywnymi.
Od 1994 roku w TIPA działa współczesny band muzyczny „AakaMa”. Członkowie tego zespołu komponują współczesną muzykę. W ten sposób dzięki działalności TIPA tradycja muzyczna pozostaje żywą, a TIPA nie jest skansenem muzycznym, ale ośrodkiem żywej twórczości artystycznej.
Podobnie jest z operowymi librettami. Powstają nowe opery. Ostatnio TIPA pokazała operę Lhamo według tekstu napisanego współcześnie przez XVII Karmapę. Tematem opery jest życie wielkiego buddyjskiego mistrza duchowego Milarepy.
Warto wspomnieć o dwóch placówkach działających w ramach TIPA: dziale dokumentacji i archiwizacji oraz dziale rzemiosła. W pracowni powstają instrumenty muzyczne, kostiumy, scenografia, a także okładki do płyt dvd itp. W dziale dokumentacji i archiwizacji przechowywane są zdjęcia, nagrania audio i filmowe. Pracownicy tego działu prowadzą dokumentacje filmową m. in. festiwalu Shoton i innych przedstawień w wykonaniu zespołu TIPA’y. Przygotowują także publikacje oraz zapraszają ekspertów, takich jak muzykolodzy, do prowadzenia warsztatów.
Patrząc na wypielęgnowane i piękne młode Tybetanki, śpiewające arie oraz chóralne pieśni albo tańczące ludowe tańce, chciałoby się powiedzieć, że jest to niezwykła wizytówka wychodźczej społeczności, a także dowód udanych prób przechowania tradycji i kultury tybetańskiej na wychodźstwie. Jednocześnie jednak trzeba pamiętać, że za tą wspaniałą wizytówką kryją się trudy wychodźczego życia, tęsknota za ojczyzną, której wielu młodych artystów nigdy nie widziało, a także pamięć o represjach i szykanach, którym poddawani są mieszkający w Tybecie rodacy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz