Tybetańska blogosfera jako miejsce spotkań i wymiany myśli stworzyła dla tybetańskich obywateli internetowego świata możliwości, o których poza siecią mogliby tylko pomarzyć. Zważywszy na stan ocenzurowania treści internetowych w Chińskiej Republice Ludowej, przestrzeń tę można uznać za nowe miejsce ekspresji, które jednak wiąże się również z dodatkowym zagrożeniem dla członków społeczności tybetańskiej - pisze Dechen Pemba, redaktorka bloga High Peaks Pure Earth.
Tsering Woeser (znana także jako Oser), jedna z najbardziej znanych tybetańskich blogerek.
Istnieje kilka tybetańskich i chińskich serwisów blogowych, które Tybetańczycy żyjący w ChRL wybierają najchętniej. Jedną z najpopularniejszych chińskojęzycznych stron jest Tibetan Culture Net, czyli TibetCul. Witryna ta została założona przez dwóch braci, Wangchuka Tsetena i Tsewanga Norbu, a ich główna siedziba znajduje się w Lanzhou, stolicy prowincji Gansu. Według Alexy, amerykańskiej spółki dostarczającej informacji o ruchu w Internecie, strona TibetCul ma ponad 400 000 odsłon miesięcznie. Jest przede wszystkim serwisem informacyjnym i blogowym, ale zawiera także wiele różnych sekcji związanych z tybetańską muzyką, literaturą, filmami i podróżami. Funkcjonuje tam także forum usługi komunikacyjnej BBS, a nawet część poświęcona Tybetańczykom żyjącym za granicą.
TibetCul stanowi bezcenne źródło informacji związanych z Tybetem, począwszy od wiadomości, przez blogi, po wydarzenia kulturalne. Wiele notek przełożonych na angielski przez załogę serwisu High Peaks Pure Earth pochodzą właśnie z TibetCul, jak choćby tłumaczenie popularnej tybetańskiej piosenki hip-hopowej „New Generation” („Nowe pokolenie”) grupy Green Dragon, która po raz pierwszy pojawiła się na blogu zespołu założonym w serwisie TibetCul w lutym 2010 roku. Raperzy z Amdo śmiało w niej obwieszczają, że:
W podobnym przypływie dumy z tybetańskiej tożsamości, która biła z tybetańskich blogów po 2008 roku (kiedy to w Tybecie nastąpiła fala protestów przeciwko chińskim władzom – przyp. tłum.) TibetCul zamieszczał wiele wierszy i tekstów opatrzonych wspólnym tytułem „I Am Tibetan” („Jestem z Tybetu”), a posty z tej serii są dodawane aż do dziś.
Każdego dnia na TibetCul toczą się gorące dyskusje na różnorodne tematy ważne dla Tybetańczyków. Tak było w przypadku internetowego ataku na znanego tybetańskiego piosenkarza Lobsanga Dondrupa i jego żonę po tym, jak na zamieszczonych na blogach zdjęciach z ich ślubu na początku 2009 roku pokazali się w ubraniach z futer. Internauci błyskawicznie przekopiowali zdjęcia na wiele kolejnych blogów, ściągając na artystę gniew tybetańskich użytkowników, a tybetańsko- i chińskojęzyczne fora zalała fala komentarzy, w których ostro skrytykowano parę. Dla całej sytuacji kluczowy jest kontekst; w 2006 roku, po zakazie noszenia futer zwierzęcych wydanym przez Dalajlamę, w Amdo i Kham nastąpiła seria demonstracyjnych akcji palenia futer – stąd gniewna reakcja internautów i oburzenie zachowaniem pary. Krótko po aferze Lobsang Dondrup zamieścił oficjalne przeprosiny na blogu swojego przyjaciela na platformie TibetCul.
Przykład strony TibetCul pokazuje, że natura cyberprzestrzeni zasadza się w gromadzeniu ludzi, by dać im możliwość dyskutowania i debatowania oraz pozwolić internetowym treściom na przeniknięcie granic państwowych. Piosenka „New Generation” zyskała bowiem popularność wśród Tybetańczyków na całym świecie, a poezja i duch projektu „I Am Tibetan” dały początek wydarzeniom kulturalnym organizowanym przez tybetańskie grupy na uchodźstwie, których celem jest nadanie siły głosom pochodzącym z Tybetu.
W swoim artykule z 2004 roku tybetańska badaczka Tashi Rabgey nawiązała do pochodzącej z Lhasy tradycji Pawilonu Słodkiej Herbaty: „W latach 80. pawilony słodkiej herbaty stanowiły ważne miejsce spotkań dla Tybetańczyków pragnących wymienić się wiadomościami i opiniami czy podyskutować.” Jednak „wraz z nasilającą się kontrolą polityczną we wczesnych latach 90. (…), nieustannie stosując inwigilację, położono kres tej wyjątkowej przestrzeni, w której toczyły się żywe, otwarte debaty”. Nowy wirtualny Pawilon Słodkiej Herbaty skupia wokół siebie Tybetańczyków posługujących się wieloma językami, przede wszystkim tybetańskim, chińskim i angielskim oraz Tybetańczyków z centralnej części Tybetu, regionów Kham i Amdo, a także z Indii, USA i nie tylko, łącząc ich wszystkich w dialogu.
Podczas gdy potencjalne możliwości nawiązania kontaktu w tybetańskiej cyberprzestrzeni są ogromne, kontrola Internetu i upolitycznienie treści blogów niosą ze sobą poważne trudności i ryzyko. Monitorowanie działalności blogów tybetańskich pokazuje, że w ciągu roku w okresach nazywanych przez rząd chiński „wrażliwymi” tybetańskie serwisy blogowe są usuwane na stałe lub „na czas konserwacji”. Nasilenie zjawiska można zaobserwować w okolicy 10 marca – rocznicy powstania Tybetańczyków przeciwko władzy chińskiej z 1959 roku. Pod tym linkiem można zobaczyć przykład witryny TibetCul, która nagle zniknęła z sieci, natomiast tutaj tybetańskojęzyczne blogi usuwane z Internetu.
Podobnie indywidualnym blogerom grozi niebezpieczeństwo trafienia na państwowy celownik za treść bloga, którą uzna się za podejrzaną. Sztandarowym przykładem jest historia tybetańskiej poetki, pisarki i blogerki, Woeser, która prowadziła dwa blogi, na TibetCul oraz w chińskim serwisie blogowym, z których obydwa zostały nagle zamknięte 28 lipca 2006 roku. Woeser nie pozostało wtedy nic innego, jak otworzyć nowego bloga na serwerze znajdującym się poza ChRL, jednak od tego czasu musi borykać się z innymi problemami, jak internetowe ataki chińskich nacjonalistów wymierzone zarówno w jej blogi, jak i konta na komunikatorze Skype.
Tybetańskojęzyczne serwisy blogowe okazały się jeszcze bardziej bezradne, niż TibetCul; dwie niegdyś cieszące się wielką popularnością strony, www.tibettl.com oraz www.tibetabc.cn, są niedostępne od 2009 roku. Zwłaszcza zniknięcie drugiej z nich było ogromną stratą, ponieważ to na tej platformie znajdował się blog wybitnej piosenkarki i blogerki Jamyang Kyi, która zrezygnowała z prowadzenia bloga po zamknięciu witryny.
Dolkar Tso i Shogdung to przykłady osób posługujących się w ostatnim czasie blogami i Internetem w walce o sprawiedliwość społeczną. Dolkar Tso, żona ekologa Karmy Samdrupa, niemal codziennie dodawała notki na swoim blogu w czerwcu i lipcu 2010 roku, dokumentując przebieg procesu sądowego jej męża i wyrażając własne zdanie na temat niesprawiedliwego wyroku piętnastu lat więzienia, jaki zapadł w jego sprawie. Co godne podziwu, Dolkar Tso uparcie kontynuowała działalność swojego bloga w chińskim serwisie Sohu, by ostatecznie przenieść jego działalność na piątą już z kolei stronę, podczas gdy pozostałe były szybko zamykane.
Tagyal, pisarz i intelektualista posługujący się pseudonimem Shogdung („Poranna Koncha”), zabrał publicznie głos w kwietniu 2010 roku, po tragicznym w skutkach trzęsieniu ziemi w prefekturze Yushu. Wraz z kilkoma innymi intelektualistami opublikował list otwarty w tybetańskim serwisie blogowym www.sangdhor.com, w którym przekazał swoje kondolencje ofiarom klęski, a także krytycznie odniósł się do sposobu przeprowadzenia przez władze chińskie akcji wsparcia po wystąpieniu trzęsień. Po rozpowszechnieniu listu Shogdung został aresztowany i wciąż stoi w obliczu procesu sądowego. Po zatrzymaniu Shogdunga, strona Sangdhor została zawieszona na kilka miesięcy, a do Internetu przywrócono ją dopiero niedawno.
Historie Dolkar Tso i Shogdunga dowodzą, jak ważną rolę pełnią blogi tybetańskie jako źródło informacji i forma ukazania niesprawiedliwości – wszystko to jednak za ogromną cenę, którą muszą zapłacić osoby zaangażowane w ich tworzenie. Internetowy Pawilon Słodkiej Herbaty jest ostatecznie tak samo bezradny, jak pawilony w Lhasie w latach 90. i pozostanie nim tak długo, jak tybetańskie blogi będą tkwić za Złotą Tarczą chińskiej cenzury.
O autorce: Dechen Pemba jest urodzoną w Wielkiej Brytanii Tybetanką mieszkającą w Londynie. Jest redaktorką strony High Peaks Pure Earth (www.highpeakspureearth.com), gdzie prezentowany jest wnikliwy komentarz wiadomości związanych z Tybetem, jak również tłumaczenia tybetańsko- i chińskojęzycznych blogów.
Tłumaczenie tekstu ukazało się pierwotnie na stronie ratujTybet.org w dniu 31 sierpnia 2010 r. - Międzynarodowy Dzień Blogera.
Tłumaczenie: M.P.
TibetCul stanowi bezcenne źródło informacji związanych z Tybetem, począwszy od wiadomości, przez blogi, po wydarzenia kulturalne. Wiele notek przełożonych na angielski przez załogę serwisu High Peaks Pure Earth pochodzą właśnie z TibetCul, jak choćby tłumaczenie popularnej tybetańskiej piosenki hip-hopowej „New Generation” („Nowe pokolenie”) grupy Green Dragon, która po raz pierwszy pojawiła się na blogu zespołu założonym w serwisie TibetCul w lutym 2010 roku. Raperzy z Amdo śmiało w niej obwieszczają, że:
„Nowe pokolenie ma bogactwo zwane młodością
Nowe pokolenie ma dumę zwaną pewnością
Nowe pokolenie ma wizerunek zwany przewrotnością
Nowe pokolenie ma pokusę zwaną wolnością”.
W podobnym przypływie dumy z tybetańskiej tożsamości, która biła z tybetańskich blogów po 2008 roku (kiedy to w Tybecie nastąpiła fala protestów przeciwko chińskim władzom – przyp. tłum.) TibetCul zamieszczał wiele wierszy i tekstów opatrzonych wspólnym tytułem „I Am Tibetan” („Jestem z Tybetu”), a posty z tej serii są dodawane aż do dziś.
Każdego dnia na TibetCul toczą się gorące dyskusje na różnorodne tematy ważne dla Tybetańczyków. Tak było w przypadku internetowego ataku na znanego tybetańskiego piosenkarza Lobsanga Dondrupa i jego żonę po tym, jak na zamieszczonych na blogach zdjęciach z ich ślubu na początku 2009 roku pokazali się w ubraniach z futer. Internauci błyskawicznie przekopiowali zdjęcia na wiele kolejnych blogów, ściągając na artystę gniew tybetańskich użytkowników, a tybetańsko- i chińskojęzyczne fora zalała fala komentarzy, w których ostro skrytykowano parę. Dla całej sytuacji kluczowy jest kontekst; w 2006 roku, po zakazie noszenia futer zwierzęcych wydanym przez Dalajlamę, w Amdo i Kham nastąpiła seria demonstracyjnych akcji palenia futer – stąd gniewna reakcja internautów i oburzenie zachowaniem pary. Krótko po aferze Lobsang Dondrup zamieścił oficjalne przeprosiny na blogu swojego przyjaciela na platformie TibetCul.
Przykład strony TibetCul pokazuje, że natura cyberprzestrzeni zasadza się w gromadzeniu ludzi, by dać im możliwość dyskutowania i debatowania oraz pozwolić internetowym treściom na przeniknięcie granic państwowych. Piosenka „New Generation” zyskała bowiem popularność wśród Tybetańczyków na całym świecie, a poezja i duch projektu „I Am Tibetan” dały początek wydarzeniom kulturalnym organizowanym przez tybetańskie grupy na uchodźstwie, których celem jest nadanie siły głosom pochodzącym z Tybetu.
W swoim artykule z 2004 roku tybetańska badaczka Tashi Rabgey nawiązała do pochodzącej z Lhasy tradycji Pawilonu Słodkiej Herbaty: „W latach 80. pawilony słodkiej herbaty stanowiły ważne miejsce spotkań dla Tybetańczyków pragnących wymienić się wiadomościami i opiniami czy podyskutować.” Jednak „wraz z nasilającą się kontrolą polityczną we wczesnych latach 90. (…), nieustannie stosując inwigilację, położono kres tej wyjątkowej przestrzeni, w której toczyły się żywe, otwarte debaty”. Nowy wirtualny Pawilon Słodkiej Herbaty skupia wokół siebie Tybetańczyków posługujących się wieloma językami, przede wszystkim tybetańskim, chińskim i angielskim oraz Tybetańczyków z centralnej części Tybetu, regionów Kham i Amdo, a także z Indii, USA i nie tylko, łącząc ich wszystkich w dialogu.
Podczas gdy potencjalne możliwości nawiązania kontaktu w tybetańskiej cyberprzestrzeni są ogromne, kontrola Internetu i upolitycznienie treści blogów niosą ze sobą poważne trudności i ryzyko. Monitorowanie działalności blogów tybetańskich pokazuje, że w ciągu roku w okresach nazywanych przez rząd chiński „wrażliwymi” tybetańskie serwisy blogowe są usuwane na stałe lub „na czas konserwacji”. Nasilenie zjawiska można zaobserwować w okolicy 10 marca – rocznicy powstania Tybetańczyków przeciwko władzy chińskiej z 1959 roku. Pod tym linkiem można zobaczyć przykład witryny TibetCul, która nagle zniknęła z sieci, natomiast tutaj tybetańskojęzyczne blogi usuwane z Internetu.
Podobnie indywidualnym blogerom grozi niebezpieczeństwo trafienia na państwowy celownik za treść bloga, którą uzna się za podejrzaną. Sztandarowym przykładem jest historia tybetańskiej poetki, pisarki i blogerki, Woeser, która prowadziła dwa blogi, na TibetCul oraz w chińskim serwisie blogowym, z których obydwa zostały nagle zamknięte 28 lipca 2006 roku. Woeser nie pozostało wtedy nic innego, jak otworzyć nowego bloga na serwerze znajdującym się poza ChRL, jednak od tego czasu musi borykać się z innymi problemami, jak internetowe ataki chińskich nacjonalistów wymierzone zarówno w jej blogi, jak i konta na komunikatorze Skype.
Tybetańskojęzyczne serwisy blogowe okazały się jeszcze bardziej bezradne, niż TibetCul; dwie niegdyś cieszące się wielką popularnością strony, www.tibettl.com oraz www.tibetabc.cn, są niedostępne od 2009 roku. Zwłaszcza zniknięcie drugiej z nich było ogromną stratą, ponieważ to na tej platformie znajdował się blog wybitnej piosenkarki i blogerki Jamyang Kyi, która zrezygnowała z prowadzenia bloga po zamknięciu witryny.
Dolkar Tso i Shogdung to przykłady osób posługujących się w ostatnim czasie blogami i Internetem w walce o sprawiedliwość społeczną. Dolkar Tso, żona ekologa Karmy Samdrupa, niemal codziennie dodawała notki na swoim blogu w czerwcu i lipcu 2010 roku, dokumentując przebieg procesu sądowego jej męża i wyrażając własne zdanie na temat niesprawiedliwego wyroku piętnastu lat więzienia, jaki zapadł w jego sprawie. Co godne podziwu, Dolkar Tso uparcie kontynuowała działalność swojego bloga w chińskim serwisie Sohu, by ostatecznie przenieść jego działalność na piątą już z kolei stronę, podczas gdy pozostałe były szybko zamykane.
Tagyal, pisarz i intelektualista posługujący się pseudonimem Shogdung („Poranna Koncha”), zabrał publicznie głos w kwietniu 2010 roku, po tragicznym w skutkach trzęsieniu ziemi w prefekturze Yushu. Wraz z kilkoma innymi intelektualistami opublikował list otwarty w tybetańskim serwisie blogowym www.sangdhor.com, w którym przekazał swoje kondolencje ofiarom klęski, a także krytycznie odniósł się do sposobu przeprowadzenia przez władze chińskie akcji wsparcia po wystąpieniu trzęsień. Po rozpowszechnieniu listu Shogdung został aresztowany i wciąż stoi w obliczu procesu sądowego. Po zatrzymaniu Shogdunga, strona Sangdhor została zawieszona na kilka miesięcy, a do Internetu przywrócono ją dopiero niedawno.
Historie Dolkar Tso i Shogdunga dowodzą, jak ważną rolę pełnią blogi tybetańskie jako źródło informacji i forma ukazania niesprawiedliwości – wszystko to jednak za ogromną cenę, którą muszą zapłacić osoby zaangażowane w ich tworzenie. Internetowy Pawilon Słodkiej Herbaty jest ostatecznie tak samo bezradny, jak pawilony w Lhasie w latach 90. i pozostanie nim tak długo, jak tybetańskie blogi będą tkwić za Złotą Tarczą chińskiej cenzury.
O autorce: Dechen Pemba jest urodzoną w Wielkiej Brytanii Tybetanką mieszkającą w Londynie. Jest redaktorką strony High Peaks Pure Earth (www.highpeakspureearth.com), gdzie prezentowany jest wnikliwy komentarz wiadomości związanych z Tybetem, jak również tłumaczenia tybetańsko- i chińskojęzycznych blogów.
Tłumaczenie tekstu ukazało się pierwotnie na stronie ratujTybet.org w dniu 31 sierpnia 2010 r. - Międzynarodowy Dzień Blogera.
Tłumaczenie: M.P.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz