Dalajlama, Liu Xiaobo i sposób, w jaki Pokojowa Nagroda Nobla zmienia świat

W kontekście dyskusji o tegorocznej Nagrodzie Nobla, opublikowaliśmy komentarz Lhadon Tethong, szefowej Tibet Action Institute, który okazał się na oficjalnym blogu Students for a Free Tibet.

10 grudnia na stronie ratujTybet.org opublikowaliśmy tłumaczenie przemówienia z uroczystości przyznania Nagrody Dalajlamie oraz przypominamy tekst przemówienia Dalajlamy na stronie www.dalajlama.info.pl).


Dwadzieścia jeden lat temu Jego Świątobliwość Dalajlama otrzymał Nagrodę Nobla. Miałam wtedy 13 lat i bardzo dobrze pamiętam wszechogarniający nastrój radości, świętowania i niedowierzania w moim domu - jak również nietypowo optymistyczny wyraz twarzy mojego ojca – gdy dostaliśmy wiadomość o decyzji Komitetu Noblowskiego. W tym czasie, większość ludzi nie słyszała w ogóle o Tybecie, nie mówiąc już o Dalajlamie. Było to w czasach, gdy hasło „Wolny Tybet” było ludziom zupełnie obce.

W tamtych dniach, gdy Tybetańczycy walczyli o zdobycie międzynarodowego poparcia dla Tybetu, najważniejszym zadaniem było przedstawienie dowodów na przemoc, która tam miała miejsce. Pominąwszy jednak naoczne świadectwa dostarczane przez uchodźców, do takich dowodów nie mieliśmy dostępu. Nie było kamer cyfrowych, które mogłyby nagrywać przypadki gwałtów ani Internetu czy telefonów komórkowych, które ułatwiłyby komunikację z Tybetańczykami wewnątrz kraju. W latach 80-tych cieszyliśmy się, gdy dotarła do nas kartka od rodziny lub od przyjaciół z Tybetu, nawet, jeśli w większości przypadków tekst przekazu był prawie całkowicie zatarty i nieczytelny. Brak łączności i niedostatek „twardych dowodów” rodził frustrację i poczucie bezsilności wśród tych, którzy próbowali wtedy tworzyć ruch wyzwolenia Tybetu.

Pokojowa Nagroda Nobla pomogła zmienić ten stan rzeczy. Wraz z protestami w Tybecie w połowie lat 80-tych, Nagroda w pewnym sensie zobiektywizowała nasze cierpienie i sprawiła, że cały świat dowiedział się o naszej walce. Przede wszystkim zaś dała podwaliny pod narodziny współczesnego ruchu poparcia dla Tybetu. Dzięki temu sprawa Wolnego Tybetu jest wciąż żywa wśród międzynarodowej opinii publicznej a Tybetańczycy otrzymują moralne wsparcie i zachętę do wytrwania i nie poddawania się w obliczu chińskich prześladowań.

W tym roku, Pokojowa Nagroda Nobla rzuca światło na dążenia chińskiego społeczeństwa do demokracji i poszanowania praw człowieka – dążenia, którym zaprzecza chiński rząd. Dzięki odważnym wypowiedziom i nieustannym wołaniem o zmiany w Chinach- jak również dzięki odważnej decyzji Komitetu Noblowskiego by tę działalność nagrodzić – świat wreszcie zwrócił należną uwagę na łamanie praw człowieka w Chinach. Nie może być wątpliwości, że coś tam jest naprawdę nie w porządku, czego dowodem jest i histeryczna reakcja Pekinu i surowy wyrok pozbawienia wolności dla Liu Xiaobo, w odpowiedzi na otrzymaną nagrodę.

Poprzez uwięzienie Liu Xiaobo, władze chińskie zrobiły dokładnie to, czemu właśnie chciały zapobiec – mianowicie nadały rozgłos jego poglądom i pismom w Chinach i w całym świecie. Akty te zamiast uciszyć głos Liu, zapewniły mu globalne zainteresowanie. Groźniejsze dla władz chińskich jest jednak to, ze słowa Liu Xiaobo są inspiracją do powstania nowego ruchu obrońców praw człowieka w Chinach i w Tybecie. To może sprowokować konieczność wprowadzenia zmian w Chinach, a to jest właśnie to, czego władze chińskie najbardziej się boją.

W 1989 roku, gdy Jego Świątobliwość otrzymał w Norwegii swój medal, nie wyobrażaliśmy sobie, że Dalajlama będzie znany we wszystkich domach i że stanie się jednym z najlepiej rozpoznawalnych przywódców świata i poważnym zagrożeniem dla pozycji Chin w świecie. Teraz więc, gdy stoimy na kolejnym historycznym skrzyżowaniu w wirze walki o prawa człowieka, wolność i światowy pokój, nie mogę oprzeć się przypływowi optymizmu, co do tego, co niesie przyszłość dla narodu chińskiego, dla Tybetańczyków i dla nas wszystkich.

Lhadon Tethong

(Polecamy wywiad z Lhadon na stronach NGO.PL, którego fragmenty znalazły się także w najnowszym Biuletynie RatujTybet - jak go otrzymywać zobacz tutaj!)

Tłumaczenie: Magda Rybka